وصف قرآن به اوصافی مانند: فرقان، بیان، تبیان، نور مبین، هادی، شفاء، موعظة، ذکر، حکیم، مصدق، بصائر، عزیز، کریم، عظیم، و... نشان می دهد که پیامبر گرامی اسلام با تلاوت آن بر مردم(یتلو علیهم آیاته ) آنچه را که از کتب پیشین بر آن ها نازل شده است، تبیین کند و خود در عمل به آیات آن به عنوان اسوه و شاهدی عینی همچون چراغی فروزان پیشگام در اجرای آن کتاب هدایت بوده است.
      افراط در اتکا به کتب روایی به این عنوان که پیامبر مبین قرآن بوده است و روایات موجود تحت نام احادیث پیامبر اسلام را آثار تبیین پیامبر معرفی می کنند و در اثبات این ادعا هم به آیه۴۴ سوره النحل استناد می کنند و البته اغلب مفسرین و به تبع، اغلب مردم همین برداشت را دارند که پیامبر مبین قرآن است. اگر منظور جنبه اجرائی و عمل به قرآن باشد درست است اما اگر این تصور حاکم باشد -که هست-، که قرآن ابهاماتی داشته و پیامبر آن را روشن کرده است، این یک اشتباه بزرگ به نظر می رسد زیرا در توصیفات مربوط، خود قرآن در اوج روشنی و روشن کنندگی است. در آیه ی ۴۴ سوره النحل تصریح دارد که  قرآن به عنوان ذکر برای تبیین و روشنگری کتب پیشین مانند تورات و انجیل(ما نزل الیهم) بر پیامبر نازل شده تا او هم با تلاوت قرآن، آن ابهامات و تحریفات کتب پیشین را برطرف کند (لتبین للناس).
"بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ ۗ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ"
بر اساس آیه ۱۴۷ النساء
"يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُبِينًا"
قرآن به عنوان برهان (دلیل روشن) و نور مبین (روشن کننده) به مردم رسیده است حال سؤال این است: اگر قرآن خود روشن و روشن کننده است، چه نیازی به روشن شدن دارد؟ این همه دعوا و نزاع و چند دستگی در میان مسلمانان به سبب معکوس کردن یک اصل اساسی صورت گرفته است و همچنان روز به روز بر دامنه ی آن افزوده می شود. وقتی قرآن کتابی است که هیچ شک و تردیدی در آن نیست (لاریب فیه)، و هدی و هدایت است، این حجم بسیار از روایات ثبت شده در کتب مختلف -که قرن ها پس از زمان پیامبر گردآوری شده و اختلافات زیادی در صحت و سقم آن ها موجود است-، چگونه در بداهت و روشنی از قرآن جلو افتاده و برای فهم قرآن روشن روشن کننده باید به آن روایات متوسل شد؟

وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ ﴿۹۲﴾ المائدة
و اطاعت‏ خدا و اطاعت پيامبر كنيد و [از گناهان] برحذر باشيد پس اگر روى گردانديد بدانيد كه بر عهده پيامبر ما فقط رساندن [پيام] آشكار است.

فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ الْمُبِينُ ﴿۸۲﴾ النحل
پس اگر رويگردان شوند بر تو فقط ابلاغ آشكار است.

وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ وَمَثَلًا مِنَ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ ﴿۳۴﴾ النور
و قطعا به سوى شما آياتى روشنگر و خبرى از كسانى كه پيش از شما روزگار به سر برده‏ اند و موعظه‏ اى براى اهل تقوا فرود آورده‏ ايم.

لَقَدْ أَنْزَلْنَا آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۴۶﴾ النور
قطعا آياتى روشنگر فرود آورده‏ ايم و خدا هر كه را بخواهد به راه راست هدايت مى ‏كند.

رَسُولًا يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِ اللَّهِ مُبَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا قَدْ أَحْسَنَ اللَّهُ لَهُ رِزْقًا ﴿۱۱﴾ الطلاق
پيامبرى كه آيات روشنگر خدا را بر شما تلاوت مى ‏كند تا كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‏ اند از تاريكيها به سوى روشنايى بيرون برد و هر كس به خدا بگرود و كار شايسته كند او را در باغهايى كه از زير [درختان] آن جويبارها روان است درمى ‏آورد جاودانه در آن مى‏ مانند قطعا خدا روزى را براى او خوش كرده است.

از مجموع این آیات و بسیاری دیگر از آیات قرآن که در اینجا مجال اشاره نیست، معلوم می شود که قرآن کتاب و پیامی است روشن و روشن کننده و پیامبر (ص) رساننده ی آن پیام و مجری معانی و مفاهیم آن بوده است و این سوء برداشت را باید تصحیح کنیم که قرآن کتابی مبهم بوده و پیامبر با بیانات خود آن را تبیین کرده است. و بدانیم که پیامبر اسلام با دریافت آیات قرآن، ابهامات و تحریفات کتب پیشین را که در گذر زمان پیش آمده است، اصلاح کرده است. اگر مقایسه ی ساده ای بین داستان های قرآن و داستان های تورات و انجیل داشته باشیم، فهم این نکته هم بسیار آسان است.